بخش 4 مرکب های متالیک چاپ فلکسوگرافی – چاپ و نشر آنلاین

مرکب های متالیک یا فلز گونه (Metallic Ink)

مرکب های متالیک یا فلز گونه، اساسی‌ ترین بخش هنری و سرمایه‌ ای مرکب‌ سازان است؛ اما تقاضای نامتناسب برای تولید، موارد فنی و تهیه مواد اولیه ازجمله نگرانی‌ های آن‌ها است. از این‌ رو بهتر است که این‌ گونه مرکب‌ ها را از سازنده‌ی مرکب تخصصی و ویژه که فقط کارش تولید این‌گونه مرکب‌ ها است تهیه کرد.

مرکب های متالیک یا فلزگونه پایه حلالی فلکسو امروزه مصرف زیادی پیدا کرده و هم‌اکنون توجه بر تولید این نوع مرکب‌ ها بر پایه آب است.

مرکب‌ های پایه آب

 تولید مرکب‌ های متداول از رنگ‌دانه‌ ها معمولاً دارای فرآیند مخلوط کردن رنگ‌دانه با وارنیش‌ها و مواد افزودنی و عبور مخلوط حاصل از ماشین‌آلات آسیاب و رساندن به درجه‌ی ریزی مورد نظر است؛ اما فرآیند تولید مرکب های متالیک (فلزگونه) فقط تهیه‌ی وارنیش و افزودنی‌ های متناسب و مخلوط رنگ‌دانه‌ی فلزی (پودرهای از پیش آماده شده فلزی) و بسته‌ بندی آن‌ ها است. برای تولید آن‌ ها نیاز به مرحله آسیاب نیست زیرا فشار حاصل از آسیاب شکل و براقیت و انعکاس فلز گونه‌ این نوع رنگ‌دانه‌ها را از بین می‌برد.

روی‌ هم‌ رفته روش تولید آرام و یکنواخت است، بخش مهم آن تولید مخلوط یکنواخت مرکب بدون آسیاب آن است. این فرآیند اثری قابل‌ملاحظه در بهای مرکب دارد. آماده کردن فرمول مرکب های متالیک با سایر مرکب‌ های حاصل از رنگ‌دانه‌ های آلی کاملاً متفاوت است.

رنگ‌دانه‌ های فلز گونه کاملاً با رنگ‌دانه‌ های آلی فرق دارند زیرا ذرات آن‌ ها بسیار درشت‌ تر و دارای ساختمان ورقه‌ای هستند (Cornflake) زیر دستگاه بزرگنمایی، ذرات فلز به‌صورت صفحات ریز میکرونی (نسبت به نوع مصرف) از 5 تا 25 میکرون هستند؛ اما ذرات رنگ‌دانه معمولاً از یک تا سه میکرون تشکیل می‌ شوند.

وارنیش‌های مورد نیاز در این‌گونه مرکب‌ها موجب قرار گرفتن ردیف ورقه‌ای را در کنار هم شده و همین امر در کنار رنگ‌دانه‌های ارگانیکی با ذرات فلز باعث انعکاس نور و براقیت شده و نمایی فلز گونه به سطح چاپ می‌دهد.

 سازندگان مرکب های متالیک ویژه

 روش عملی و کاربردی اثر مرکب‌ سازان، خرید پودرهای فلزی آماده شده از سازندگان معروف پودرهای فلزی است. از جمله‌ی این سازندگان معروف «اکارت ورک» آلمان و «ول شتن هلم اینترنشنال» هستند. در ادامه با برخی از ویژگی کار آن‌ها آشنا می‌شویم.

 مرکب‌ سازان ویژه، امکان ساخت این مرکب‌ ها را به‌صورت خیلی تخصصی برای تولید انبوه فراهم می‌سازند. نیروی کار این کارخانه‌ها کاملاً به مسائل فرمولاسیون و ویژگی‌های ساخت این مرکب‌ ها آگاهی و اشراف دارند. نکات مهم ساخت این مرکب‌ ها آگاهی از واکنش و اثر متقابل وارنیش پایه آب با انواع پودرهای فلزی است که باید کاملاً کنترل شود. حفظ و انبارداری این مرکب‌ ها نیز کاملاً حساس و توام با رعایت تخصصی و فرمولاسیون مناسب است.

فراوانی سلولی نورد آنیلوکس

 یک متخصص مرکب چاپ باید بداند که برای انجام خوب عمل چاپ، تعداد و اندازه قطر و عمق حفره‌های ایجاد شده روی آنیلوکس نقش اساسی دارند. موقع انتخاب ذرات فلز باید از این اندازه‌ها آگاهی داشت. ذرات فلزی انتخاب شده باید کوچک‌تر و ریزتر از اندازه قطر حفره‌ها باشند. اگر ذرات یا بخشی از ذرات درشت‌تر از اندازه قطر حفره‌ های آنیلوکس باشند هنگام فرآیند چاپ ذرات درشت‌ تر جدا شده و در نهایت موجب خرابی چاپ یا به طور کلی عدم چاپ می‌شوند.

ویسکوزیته غیر قابل انتظار

یک ویژگی دیگر نیاز مهم و درک اثر دور از انتظار ذرات فلزی و ویسکوزیته ی مرکب است. مرکبی که ویسکوزیته‌ی بالا دارد نمی‌تواند به‌راحتی در حفره‌های آنیلوکس نفوذ کند و یا به‌راحتی بیرون بیاید، در نتیجه نمی‌تواند چاپ خوبی را ارائه دهد و در نهایت موجب یک چاپ لکه‌‌ای و ضعیف خواهد شد.

ذرات ریز رنگ‌دانه‌های آلی به‌صورت معمول برعکس ذرات پودر فلز، ویسکوزیته‌ی بالا را ارائه می‌دهند. توضیح اینکه ذرات ورقه‌ای بزرگ نیاز به انرژی بالایی دارند تا بتوانند در فضای وارنیش مرکب حرکت کنند، در نتیجه ویسکوزیته، بالا می‌رود. در مقابل ذرات ریز فلزی نیاز به انرژی کم دارند تا در محیط وارنیشی مرکب حرکت کنند ازاین‌رو دارای ویسکوزیته ی کمی خواهند بود؛ بنابراین برای ساخت یک اثر چاپی فلزگونه‌ی خوب نیاز به انتخاب مناسب پودر فلزی داریم که بتواند کمترین و مناسب‌ترین ویسکوزیته را برای ارائه یک چاپ خوب با آنیلوکس مدرن -متشکل از حفره‌های متناسب با اندازه ذرات- داشته باشیم.

اندازه رنگ‌دانه‌ های جدید

 عامل محدودیت آنیلوکس‌ های مدرن برای سازندگان آن‌ ها نفوذ ذرات ورقه‌ ای پودرهای فلزی در حفره‌ ها است. با رعایت این محدودیت‌ ها پودرهای فلزی برنز ویژه و مناسب کار چاپ گراور آماده شده است.

این پودرها نیاز به آنیلوکس با حفره‌های ظریف دارد. مناسب‌ترین حالت جلوه اثر فلزی در یک چاپ گراور، پخش این ذرات در یک وارنیش اختصاصی مناسب است. اندازه و میزان پخش ذرات در فضای وارنیش با انتخاب رزین و حلال کنترل می‌شود.

انتخاب رزین خوب سبب بروز اثر فلزگونه بالا می‌شود که این پخش مناسب زیر یک میکروسکوپ کاملاً آشکار خواهد بود. انتخاب رزین ضعیف منجر به چاپ با اثر فلزگونه‌ای کم خواهد بود و به هنگام مشاهده‌ زیر میکروسکوپ به‌صورت تجمع و انباشته شدن ورقه‌های فلزی روی هم که مانع جدا شدن ذرات ورقی در سطح چاپ شده دیده می‌شوند که اثر فلزگونه را کاهش می‌دهد بنابراین رعایت رزین، حلال، نوع پودر، مواد افزودنی و آنیلوکس مدرن در چاپ مجموعاً منجر به یک چاپ با اثر فلزگونه خوب و براق خواهد شد.

حتی در روش بسیار ظریف ساخت مرکب‌ های پایه آب نیز برای کاربردهای متفاوت، فرمولاسیون مناسب آن کار توصیه می‌شود. به‌طور مثال ما برای چاپ کاغذ پوشش‌دار، پارچه و کاغذهای مخصوص کادویی حتماً به فرمولاسیون ویژه نیازمندیم.

رنگ‌دانه فلز گونه با درخشش بالا

 شرکت «ول اشتین هلم» یک سری از مرکب‌ های پایه آب اصلاح شده را با نام «یونی پک» ارائه کرده است. گفته می‌شود که در اصلاحات انجام شده بر پایه‌ی رنگ‌دانه‌های جدید قابلیت چاپ بالا، افزایش درخشش فلزگونه، پایداری چاپ بهتر (به سبب کاهش کف حین چاپ) و ارتقای کیفیت پوششی در تولیدات چاپی به وجود آمده است.

سری‌های 2700 و 2000 برای کاغذهای پوشش‌دار و مقوا و سری ۲۵۰۰ برای چاپ‌های خطی ظریف تهیه شده است. این مرکب‌ ها به چاپ کارها امکان چاپ با آنیلوکسی ظریف‌تر را می‌دهند. بدین‌وسیله می‌توان قدرت مقاومت سایشی را بالا برد. سری 2100 برای سطوح جذبی، مانند دستمال‌سفره و دستمال‌کاغذی پوشش را بهبود بخشیده است.

مرکب‌ های پایه حلالی به نام سری «اولترا استار» برای چاپ گراور و فلکسو بر پایه پخش آلومینیوم فلزگونه برای سیستم پوشش‌دهنده ارائه شده است این مرکب‌ ها را به‌صورت معکوس می‌توان روی ورقه‌های ترنسپرنت (شفاف) چاپ کرد تا نقش آیینه‌ای را بازی کند اما به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای با فیلم‌های فلزگونه و حرارتی فرق دارند. به نظر می‌آید که این مرکب‌های جدید در مقایسه با مرکب های متالیک گران‌تر هستند و قابلیت چاپ در خط تولید را دارند.